İFADELERİN GRAMATİK AYIRIMI
02/09/13 | YORUM SAYISI 0 | GÖRÜNTÜLENME 3070 |    Ters Dizgi

"Farklı ifade kategorilerinde kullanılan kavramlar ve terimler bu gün birçok bilim ve felsefe tartışmalarında birbirine karıştırılmaktadır. Bu durum, çeşitli ifade biçimlerinin gramatik olarak nasıl birbirinden ayrıldığını bilmemekten kaynaklanmaktadır. Elinizdeki bu kitap ifadelerin kategorik olarak birbirinden nasıl ayrılabileceğini örneklerle ortaya koymaktır. Kitapta ayrıca basit gibi görünen soruların aslında kendi içlerinde nasıl önermeler taşıyabildiği ve basit gibi görünen cümleler içinde nasıl bir gramer karışıklığı bulunabileceği de örneklerle gösterilmektedir. Kitaptan bir kesit: Birisi gelse size şöyle dese: “Alaaddin’in lambası aslında sihirli lamba falan değildi. Termodinamiğin ikinci prensibine göre çalışan, fakat uzay-zaman çevrimi yapabilen bir araçtı” ne dersiniz? Burada gördüğümüz gibi, “Alaaddin”, “sihirli lamba” gibi masal terimleri güya fiziksel (teorik) bir gramer içinde kullanılmış oluyor. Freud ve Marx gibi “teorisyenlerin”, “din” hakkındaki ifadelerinin şaşkınlığa yol açması, bir yandan bunların sanki teorik bir gramer içinde söylenmiş sözler olarak görülmesinden, öte yandan da bu tip “açıklamaların” hipotetik-olmayan bir temeli yokmuş gibi görünmesindendir." YAZAR ŞAKİR KOCABAŞ
Kitabın tamamının bulunduğu dosya: $2
Ve yazarın adresi: $2
Kitaplarının dosyalarının bulunduğu adres: $2
----------------------------------------------------
"İFADELERİN GRAMATİK AYIRIMI" KİTABININ İÇİNDEKİLER VE GİRİŞ
İÇİNDEKİLER
1. Giriş
2. Kelimeler
3. Gramatik Soruşturmalar-1
4. Biçimsel Sorular Sistemi
5. İfadelerin Gruplandırılması
Hayali İfadeler
Mecaz ve Benzeşim İfadeleri
Tarih İfadeleri
Teorik, Hipotetik, Ampirik İfadeler
Hal İfadeleri
P-İfadeleri
Gramatik İfadeler
Mantık, Matematik ve Biçim İfadeleri
Temel İnanç İfadeleri
6. Gramatik Soruşturmalar-2
7. Gramatik Soruşturmalar-3
Seçilmiş Bibliyografya
------------------------------
GİRİŞ
Bu kitap esas olarak çeşitli ifade biçimlerinin gramatik olarak nasıl birbirinden ayrılabileceği hakkındadır.

J. Piaget,[1] ilk kitaplarından biri olan “The Language and Thought of the Child” isimli kitabında çeşitli ifadelerin bir sınıflandırmasını yapmıştır; ancak onun bu sınıflandırması gramatik (felsefi) değil, sadece teorik (psikolojik) amaçlıdır.

L. Wittgenstein,[2] çeşitli ifade biçimlerini birbirinden ayırmaya çalışmış, hatta sonradan kitap halinde toplanan ders notları “Lectures on the Foundations of Mathematics”inde bütün bir seri ders programını matematik ifadelerle hal ifadelerinin (ki bunları fiziksel ifadeler olarak adlandırmaktadır) nasıl birbirinden ayrılabileceğine hasretmiştir. Hayatının daha sonraki dönemlerinde, çalışmalarını psikoloji ve sosyolojide kullanılan lisan (ifade tarzları) üzerine çevirmiştir.

Wittgenstein, bu tür ayırımların güçlüğünü, hatta birçok durumlarda da anlamsızlığını iyi bildiği için çeşitli ifade biçimlerini birbirinden ayırmada esas olacak belirli bir yapı ortaya koymamıştır. Bunun yerine, lisandaki bazı özgün fakat oldukça tipik sayılabilecek örnekler üzerinde çalışmış ve bir gramatik yapının (“lisan oyunu”nun) sınırlarını ortaya koymak üzere bazan da bu örnekleri kendisi uydurmuştur.[3]
Öyle görünüyor ki Wittgenstein bu ayırımları (mesela “doğrulanabilirlik” gibi) tek bir kriter üzerinden değil fakat, ifadelerin lisan içersinde kullanılmalarındaki farklılıklar üzerinden yapmış ve bu farklılıkları belirtmek için çeşitli kriterlerin kullanıldığı, karmaşık bir kriterler sistemi uygulamıştır.
Bu kitapta, bu tip ayırımlar için, (bazıları Wittgenstein tarafından da kullanılmış olan) bir kriterler sistemi veriyorum. Ayrıca bu kriterlerin tutarlı bir şekilde nasıl uygulanabileceğini göstermek üzere bazı örnekler de veriyorum. Bu örnekleri, “Kelimeler” kısmında[4] verilen kelimelerin kullanışları üzerine bazı felsefi (gramatik) problemlerle bağlantılı olacak şekilde seçtim.
Bölüm 4’te verilen (biçimsel) sorular sistemi, soruları daha elverişli bir şekilde değerlendirme imkanı sağlayacak yapısal lisanların geliştirilmesinde kullanılabilir. Bu ise, (biri p’ye, diğeri q*’ya tekabül eden) en az iki cümle alanını gerektirmektedir.

---------
1 Piaget (1971)
2 Wittgenstein’dan aktaran, Diamond (1976)
3 ‘Lisan oyunu’, Wittgenstein’in ikinci dönem çalışmalarında çok kullandığı bir terim. ‘Gramatik yapı’ terimini, bazı durumlarda ‘lisan oyunu’ yerine kullanılabileceğini de göz önünde tutarak, bundan farklı bir anlamda kullanıyorum.
4 “Kelimeler” kısmındaki büyük harflerle yazılmış kelimeler, kitabın anahtar kavramları olarak alınabilir.
(İFADELERİN GRAMATİK AYIRIMI- ŞAKİR KOCABAŞ- KÜRE YAYINLARI)
Musa ÖrnekSeptember 2, 2013, 7:02
[1]
Çevrimiçi Üyeler
Üye Ziyaretçi