SIDNEY BECHET
07/07/13 | YORUM SAYISI 0 | GÖRÜNTÜLENME 3724 |    Ters Dizgi


montmarte metrosu civarında seni gözden kaybettim
o zenci yine arkanda mıydı hiç dikkat etmedim
ağzında yoksul bir ıslık ıslak bir cigara gibi
sidney bichet’nin caz havalarını çiğneyip tüküren
o saklasın varsın seni sevdigini biliyorum ben
yüzünün renginden geliyor bütün üzüntüsü
….
Atila İlhan – Kaptan-1



Cazı, müzik dünyasında eşsiz konumuna ulaştıran New Orleanslı caz dehası kim diye sorulduğunda elbette herkesin aklına Louis Armstrong gelir. Ancak en az Louis Armstrong kadar saygıyı hakeden bir diğer New Orleanslı caz sanatçısı da Sidney Bechet tır.

Bechet, hemşerisi Louis Armstrong tan tam 3 yıl sonra 1897 Mayısında New Orleans da doğdu. Aynı şehirde büyümelerine rağmen , yetiştikleri çevre birbirlerinden cok farklıydı.

Creole ailesinden gelen Bechet orta sınıf bir çevreye sahipti ve ayakkabıcı olan babası Omar hobi olarak flüt ile ilgilenir ve dört kardeşi de ayrıca enstrüman calardı.

Kardeşlerinden Leonard klarnet ve trombon çalıyordu ki klarnet 8 yaşındaki Sidney i etkileyen ilk enstrüman oldu. Asıl ilgi alanı trombon olan Leonard, bunun üzerine klarnetini genç Sidney e verddi.

İlk zamanlarda orta sınıf ailelerin katıldığı müzikallerde çalan Sidney, sonraları New Orleans taki Storyville District te bulunan dans salonları ve genelevlerde çalınan senkoplu müzikle ilgilenmeye başladı.

Caz topluluklarının sokak gösterilerini ilgiyle izlediği gençlik dönemlerinde bu müzikten çok etkilenip okuldan sıklıkla kaçarak kendiside çalışmaya başladı ve bir süre sonra klarnette daha yetkin olup Yonug Olympians gibi yerel caz topluluklarına katıldı. Çalışından çok etkilenen kornet efsanesi Bunk Johnson, onu Eagle Band e katılmaya davet etti ve bu Sidney için büyük bir deneyim oldu.

Bechet, New Orleans tan ilk olarak, piyanist Clarence Williams ile Chicago ya gitmek için 19 yaşındayken ayrıldı. Hayatının dönüm noktası ise 1919 da besteci-şef Will Marion Cook un ona Londra da ki Southern Syncopated Orkestrası na katılma teklifi oldu.

Burada, Ballets Russa için Stravinsky yi yöneten İsviçreli şef Ernst Ansermet in ilgisini çekmiş ve Ansermet onun için “Oldukça sıradışı bir klarnet sanatçısı olan Bechet müthiş bir dehadır!” demiştir.



Sidney Bechet zamanla daha çok soprano saksafon virtüözü olarak tanındı. İlk çaldığı soprano saksafonu da bir rehine dükkanından aldı ancak saksafonu akortlu çalmak eskiliğinden dolayı o kadar zordu ki aleti iade edip parasını rehineceden geri almak durumunda kaldı.

Bir yıl sonra Londra da yeni bir enstrümanla yeniden denedi ve caz dünyasında önemli bir soprano saksafon sanatçısı olmayı başardı.

(!) Klarnet ve saksafonu geniş bir titreşimle çalması, müziğine tutku ve yoğunluk kazandırıyordu.

Bechet in bundan sonraki kariyerinin çoğunluğu yurt dışında geçti. 1925 te Claude Hopkin in grubunda çaldı, ayrıca; Londra, Paris ve sonrasında Amerika da, Noble Sisle nin yönlendirdiği gruplarda da çaldı. Bunlardan bazıları “Loveless Love, Polka Dot Rag, ve Dear Old Southland” dır.

1932 de Bechet ve arkadaşı, trambet sanatcısı Tommy Ladnier New Orleans Feetwarmers adıyla kendi gruplarını oluşturdular, fakat Feetwarmers için yaptıkları sözleşmeler felaketle sonuçlanınca Ladnier ve Bechet, Harlem de kuru temizleme dükkanı açmak zorunda kaldılar.
Bechet ın Brooklyn ile ilk tanışması 1945 te Quincy Sokak 160 no daki eve taşınmasıyla oldu. Gelir durumu günden güne kötüleşince müzik dersleri vermeye başladı. Bob Wilber, Bechet ın en sevdiği öğrencisi, göz bebeğiydi ve ona klarnet ve soprano saksafon çalmanın inceliklerini öğretti. Wilber liseyi bitirdikten sonra, daha iyi çalışabilmek için Bechet ın evine taşındı. Günümüzde kendi grubu Bechet Legacy yi kuran Wilber soprano saksafonun ve klarnetin üstadı konumundadır ve hala Bechet geleneğine uygun müzik yapmaktadır.

Hayatının geri kalan kısmının çoğunluğunu Fransa da geçiren Bechet; Petite Fleur, Rue des Champs Elysees, ve Si tous vois ma mere gibi parçalarında içinde bulunduğu eserlerinin birçoğunu bu ülkeye duyduğu aşktan ilham alarak yaptı. Chant in the Night, Blues in the Air, Bechet’ s Fantasy diger önemli eserlerindendir. Ayrıca Brooklyn deki evi için yazdığı Quincy Street Stomp adlı bir eseri vardır.

Sidney Bechet 14 Mayıs 1959 da Paris te öldü. Haziran 1997 de Sidney Bechet ismi ve şöhretini ölümsüzleştirmek için Sidney Bechet Derneği kuruldu. Dernek günümüzde konserlere, çeşitli çalışmalara ve birtakım dergilere sponsorluk yapmaktadır, ayrıca Quincy Sokak ın adını Bechet Sokağı na çevirdi ve bu büyük caz müzisyeninin adını sonraki kuşaklara duyurmak için bir de web sayfası hazırladı.
tutunamayanlarJuly 7, 2013, 1:55
[1]
Çevrimiçi Üyeler
Üye Ziyaretçi